అసిధారావ్రతం
తందనాన.. ఓ పొడుపుకథ
మతాబులు.. అవుట్లు!
చంద్రునికో నూలిపోగు
సింగినాదం...అష్ట కష్టాలు
భాషాయణం
వెన్నుచలువ
పిల్లలు లేనివాళ్లు మరెవరి పిల్లల్నో తెచ్చుకుని పెంచుకోవడాన్ని వెన్నుచలువ అంటారు. అలా పిల్లల్ని సాకడం వల్ల సంతానయోగం కలుగుతుందని ఒక నమ్మకం. అలా సాకే బిడ్డను ‘ఉప్పుప్పుగోనే’ అంటూ ఉప్పు మూటలాగా మోస్తే, తమ వెన్ను చల్లబడి పిల్లలు పుడతారనే నమ్మకం ఇప్పటికీ ఉంది. పూర్తి పాఠం..
మగ పురుగా వద్దు బాబోయ్‌!
దేవుడనేవాడికి జాలీ, దయా లేవు! లేకపోతే ఆడవాళ్లను మాత్రమే సృష్టించి గమ్మున ఉండొచ్చు కదా! తాను మగాడై ఉండి, ఆ కష్టసుఖాలు తెలిసి ఉండి కూడా మగాళ్లను సృష్టించడం ఎందుకు? ఆడవాళ్లతో మగాళ్లను ‘మగపురుగులు’ అనిపించడం ఎందుకు? దేవుడి బుర్రలో ఏ పురుగు తిరిగి ఈ పని చేశాడో తెలీదు కానీ, ఇలా తీర్చుకున్నాడు కక్ష! పూర్తి పాఠం..
ఊరుగాలువ తియ్యడం
మాగాణి మడి నుంచి నీళ్లు బయటికిపోయేందుకు తీసే సన్నటి మట్టిదారి. పండిన పైరుని కోసిన తర్వాత పొలంలోనే ఎండబెడతారు. మడిలో నీరు లేకుండా జాగ్రత్త పడతారు. మెరక నుంచి వచ్చే నీటిని తొలగించేందుకు ఊరుగాలువలు తీస్తారు. పూర్తి పాఠం..
పోరాని చుట్టమొచ్చాడు బొడ్డువంచి కోయమన్నాట్ట
వచ్చిన చుట్టం పట్ల విరసంగా ఉన్న సమయంలో ప్రయోగించే సామెత ఇది. వెనకటి రోజుల్లో ఇంటికి బంధువొస్తే తాంబూలమిచ్చి మర్యాద చేయడం ఆచారం. చుట్టానికి లేత తమలపాకులు కోసివ్వడం ఇష్టంలేని ఇంటి యజమాని, ఆకులు కోసేవాడితో బొడ్డువంచి కొయ్యమన్నాడట. పూర్తి పాఠం..
తూళిప్పాట్టు - ఉంజల్‌ పాట్టు
లాలిస్తూ పాడేది లాలిపాట, జోకొడుతూ పాడేది జోలపాట, ఊయలూపుతూ పాడేది ఊయలపాట, దాదులుపాడేది దాదిపాట, బుజ్జగిస్తూ పాడేది బుజ్జగింపు పాట, ముద్దాడుతూ పాడేది ముద్దుపాట. ఊయల ఊపుతూ జోల పాడేటప్పుడు నోట్లో నాలుక మడిచి ‘‘ఉళు.. హుళు.. హుళు ఆయీ’’ అనడం వల్ల తాళ్‌ + అట్టు - తాళట్టు ఏర్పడింది. పూర్తి పాఠం..
హురుముంజి
పారశీక జలసంధి సమీపంలోని (ప్రస్తుత ఇరాన్‌) పెద్ద రేవు పట్టణం. క్రీస్తు పూర్వం నాలుగో శతాబ్ది నుంచి గుర్రాలు, ముత్యాల ఎగుమతికి పేరు పొందిన ప్రాంతం. వాణిజ్య పరంగా ప్రాచీన కాలంలో ప్రాచ్యపాశ్చాత్య ప్రపంచాలకు కూడలి. పూర్తి పాఠం..
తెలుగులో తమిళ పదాలు
తిరు అనేది శ్రీ నుంచి పుట్టింది. తెలుగులో శ్రీ... సిరి అయ్యింది. తమిళంలో తిరుగా మారింది. వైష్ణవ సంప్రదాయంలో ప్రతి పనికీ, వస్తువుకూ ఈ పదం చేర్చడం పరిపాటి అయ్యింది. తిరు- ఆరాధన.. తిరువారాధన (దేవపూజ). తిరు- అధ్యయనం.. పూర్తి పాఠం..
ఇంగువ కట్టిన గుడ్డలం
ఇదో పెద్ద తెరచాప ఓడ. వెదురుబద్దలు, వేప బెత్తాలను పేర్చి తెరచాపలు అల్లుతారు. మూడు నుంచి పన్నెండు దాకా తెరచాపలను అమర్చిన ఓడను ‘జోగు’ అంటారు. ‘‘సుడివడ్డ ముత్యాల జోగివోలె’’ అని కాశీఖండంలో శ్రీనాథుడి ప్రయోగం ఒకటుంది. పూర్తి పాఠం..
తెలుగు మాధ్యమమూ ఉండాలి
ప్రభుత్వ బడుల్లో ఒకటి నుంచి ఆరో తరగతి వరకు ఆంగ్ల మాధ్యమంలో మాత్రమే విద్యాబోధన జరపాలని ఆంధ్రప్రదేశ్‌ ప్రభుత్వం నిర్ణయించడం మీద నిరసనలు కొనసాగుతూనే ఉన్నాయి. ప్రభుత్వం తన ఉత్తర్వులను ఉపసంహరించుకుని తెలుగు మాధ్యమాన్ని కూడా కొనసాగించాలని వివిధ రంగాల ప్రముఖులు తమ వాణి వినిపిస్తున్నారు. పూర్తి పాఠం..
